میکروپلاستیکها تهدیدی پنهان برای سلامت مغز

به گزارش خبرگزاری آنا، محققان دریافتند که میکروپلاستیکها و نانوپلاستیکها جدای از محیطزیست حتی در بدن انسان از جمله مغز نیز تجمع پیدا میکنند. این یافتهها نگرانیهای جدیدی را درباره تأثیر این ذرات بر سلامت انسان برانگیخته است.
میکروپلاستیکها ذرات پلاستیکی بسیار کوچکی (کمتر از ۵ میلیمتر) هستند که در اثر تجزیه پلاستیکهای بزرگتر در طبیعت یا استفاده از محصولات حاوی آنها به وجود میآیند. این ذرات از طریق آب، غذا و هوا وارد بدن انسان شده و در اندامهای حیاتی از جمله مغز انباشته میشوند. یکی از مهمترین پرسشها این است که آیا میکروپلاستیکها میتوانند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارند یا خیر.
پژوهشهای اخیر نشان دادهاند که این ذرات میتوانند در رگهای خونی مغز تجمع کرده و ممکن است باعث واکنشهای ایمنی، التهاب و حتی آسیب به سلولهای عصبی شوند. مطالعهای که در سال ۲۰۲۴ در Nature Medicine منتشر شد، نشان داد که سطح میکروپلاستیکها در مغز انسان در سالهای اخیر تا ۵۰٪ افزایش یافته است. بارت کولمانس (Bart Koelmans)، شیمیدان محیطزیست از دانشگاه واگنینگن، دربارهی همهگیر شدن میکروپلاستیکها میگوید: «میکروپلاستیکها همهجا هستند. ما نمیتوانیم از آنها فرار کنیم.»
تحقیقات اولیه حتی نشان داده که میکروپلاستیکها ممکن است در افزایش خطر ابتلا به بیماریهای عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون نقش داشته باشند. با این حال هنوز شواهد قطعی برای اثبات این ارتباط وجود ندارد. با استفاده از بطریهای شیشهای یا فلزی به جای بطریهای پلاستیکی، کاهش مصرف غذاهای فرآوریشده که ممکن است حاوی میکروپلاستیک باشند و فیلتراسیون بهتر آب آشامیدنی میتوان از ورود این مواد به بدن تا حدی جلوگیری کرد.
مفهوم میکروپلاستیکها اولین بار در سال ۲۰۰۴ مطرح شد، اما مطالعات مرتبط با تأثیر آنها بر سلامت انسان تنها در یک دهه گذشته گسترش یافته است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۴ مطالعهای که در New England Journal of Medicine منتشر شد، نشان داد که افرادی که در شریانهای اصلی خود میکروپلاستیک داشتند، ۴.۵ برابر بیشتر در معرض خطر حملهی قلبی و سکتهی مغزی بودند.
نویسنده: نوید فرخی
انتهای پیام/